Özellikle yeni başlayanların en çok sorduğu sorulardan bir budur.
hangi yazılmı seçmeliyim. hangi 3D programı daha iyi. bu sorularınıza
cevap bulmaya

Hangi 3D Yazılımını Seçmeliyim ? - Bölüm 1

Tanınmış 3D yazılımları

Yazılım kullanmaya başlamadan önce yazılımları tanıyarak başlamak daha
doğru olacaktır. Çünkü 3D yazılımları çok benzer işler yapıyor gibi
görünseler de arka planda farklı olaylar dönmektedir. başlangıçta
belirli bir sektörü hedefleyen yazılım üreticileri daha sonra farklı
pazarlara açılıp satış yapmak için çeşitli eklemeler yapmışlardır.

Aşağıda inceleyeceğimiz Tanınmış 3D görselleştirme yazılımları:

- 3ds Max
- Blender
- Cinema 4D
- Houdini
- Lightwave
- Maya
- Modo
- Softimage|XSI




3D Studio Max

www.Autodesk.com

Autodesk firması 1982 de kuruldu, PC için dizayn yazılımı üretmektedir.

Autodesk ekibi 1986 da animasyon paketi yapmak için çalışmaya
başladılar. paketin adı AutoFlix idi. (AutoCAD ve AutoShade ile
birlikte kullanılmak üzere tasarlanmıştı) 1988 yılı başlarında 3D
Studio yazılımı üzerinde çalışmaya başladılar. (kod adı THUD idi, temel
kurucusu olan Tom Hudson adının kısaltılmış haliydi), 1996 da 3d Studio'nun ilk sürümünden
önce Autodeskin multimedia bölümü isim değiştirdi ve Kinetix oldu.
böylece ürün "Kinetix 3D Studio MAX" olarak duyuruldu. 1997 sürümü
çıktığı sırada 3D Studio VIZ özellikle mimari alanda daha fazla ilgi
çekiyordu. 3D Studio VIZ ile profesyoneller mimari, arazi ve mekanik
tasarım yapıp bunu direkt olarak Cad ortamına aktarıyordu.

3D Studio max, fiyat/performans bakımından benzer yazılımlara
göre daha avantajlı olduğu için kolayca alıcı buldu. Özellikle oyun
sektöründe yaptığı çıkışlarla bu sektörün gözde yazılımları arasında
olmuştur. bunun yanında 3D Studio Max çeşitli özellikleri ile kendine
geniş bir market sağlayabilmektedir. Film sektörü, endüstriyel tasarım,
Eğitim ve dizayn gibi.. En önemli özelliklerinden biri açık mimarisi ve
plugin desteği sağlamasıdır. Ek pluginlerden en önemlisi olan Character Studio
yazılımı Unreal Pictures firmasındaki Susan Amkraut ve Michael Girard
tarafından yazılmıştır. 2004 yılında bu firma da Autodesk tarafından
satın alınmıştır. 2006 yılında ise Autodesk en büyük rakibi olan Alias
firmasını 197 milyon dolar ile satın almış ve Maya yazılımı ile
birlikte studio araçlarını bünyesine katmıştır. 3D Studio max şu anda
sadece Windows ortamında çalışmaktadır.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Epic games Autodesk ürünleri kullanmaktadır

Maya

www.Autodesk.com

üç hikayenin ürünü...

Wavefront firması ; 1984 kuruldu, ilk yıllarda ürettikleri
preview isimli yazılım daha sonradan universal studios tarafından
alınıp sizlerinde hatırlayacağı kara şimşek(önünde kayan ışık
olan, siyah araba) filminde ve başka birçok filmde kullanıldı. 1988 de
masaüstü pazarına giren firma Personal Visualizer isimli yazılım ile
CAD kullanıcılarına foto-gerçekçi görüntü imkanı sundu. Aynı yazılım
için farklı işletim sistemi versiyonları çıkarıldı...

Alias firması ; Firmanın kurucuları kolay kullanımlı , özellikle
sinema ve reklam endüstrisine hitap edecek bir yazılım geliştirmeyi
istiyordu. 1983 yılında bu yönde çalışmaya başladılar. 1985 te ilk
sürümü olan Alias/1 isimli yazılımı SIGGRAPH 'ta duyurdular. Bu yazılım
sıradışı idi çünkü polygon çizgilerine göre daha pürüzsüz ve gerçekçi
hatlar oluşturuyordu. 1985'te Gm firması ile anlaşma yaparak CAD
sistemi ile Nurbs sistemini uyumlu hale getirmek için çalıştırlar. bu
yılın sonlarında Silicon Graphics firmasıyla irtibata geçerk SGI süper bilgisayarlarının
normal bilgisayar grafiği için de kullanılmasını önerdiler. o zaman
kadar SGI sadece CAD/CAM sistemlerinde kullanılıyordu. SGI bu
işbirliğine sıcak baktı çünkü satılan her Alias yazılımı ile birlikte
bir bilgisayar satılması oldukça cazip görünüyordu. 1986 'da Alias/2
yazılımını duyurduklarında program artık spline tabanlı çizim de
yapabiliyordu ve bu yepyeni bir pazar anlamına geliyordu.

1989'da Steve Williams firmadan ayrılarak ILM firmasına gitti.
burada Abyss isimli film için çalışacaktı ve yazılım olarak Alias2' yi
seçti. Abyss film endüstrisinde büyük ses getirdi ve ILM
firmasına görsel efekt dalında Akademi ödülü kazandırdı. böylece Alias
yazılımı film animasyonu alanında ilk büyük çıkışını yapmış oldu.
1989'da Honda , BMW ve Volvo gibi araba markaları Alias yazılımı
kullanmaya başladı. 1990'da üçüncü nesil yazılımlarını duyurdular:
endüstriyel dizayn için Studio ve Eğlence pazarı için PowerAnimator
yazılımı. aynı yıl ILM firması bu programı kullanarak görsel efekt
dalında akademi ödülü aldı. PowerAnimator, Arnold Schwarzenegger'in
düşmanı rolündeki cıva robot için kullanılmıştı. Arnold Schwarzeneger
bu filmde 12 milyon dolar aldığını söylerken aslında en çok parayı alan
aktör o değildi. Arnold dakikasına 200-bin dolar alırken cıva adam
dakikasına 460-bin dolar almıştı...

TDI firması ;
1993 yılında Alias cesur bir hareketle Thomson Digital Images(TDI)
firmasını satın aldı, bu firma Nurbs ve render alanında yeni buluşlar
yapmıştı. Bu firmanın esas ürünü animasyon ve render yazılımı olan TDI
Explore idi.

1995'te tarihte önemli bir değişiklik oldu. Wavefront Technologies, Silicon Graphics,ve Alias
firması birleştiklerini açıkladılar. yeni firmanın amacı dijital alanda
dünyanın en gelişmiş araçlarını üretmek olacaktı. Wavefront kurucusu
şöyle diyordu: "Biz djital deri hazırlayacağız, diğer ekip saç ve bir
diğeri kumaş hazırlayacak, böylece hepsi birlikte çalışacak. ama büyük
sorunları hep birlikte çalışarak aşacağız." 2003 'te firmanın adı Alias
olarak değiştirildi.

Maya: üç paketin birleşmesi ile oluşmuştur. Wavefront'un Advanced
Visualizer, Alias'ın Power Animator, ve TDI'nin Explore yazılımı)

[You must be registered and logged in to see this image.]

300 Spartalı filminde Maya 3D kullanıldı

LightWave

www.newtek.com

1988, başlangıçta Allen Hastings "Videoscape" isimli animasyon ve
render yazılımını oluşturdu, arkadaşı Stuart Ferguson ise Modeler
isimli çizim programını hazırladı. bu ikisi Aegis adıyla satışa
sunuldu. NewTek firması bu yazılımları Video Toaster isimli Video
düzenleme sistemine entegre etmeyi istiyordu . Orjinal adı ise "NewTek
3D Animation System for the Amiga" idi. Hastings daha sonra "LightWave
3D" ismini buldu. bu isimde etkilendiği önemli terimler: "Intelligent
Light and Wavefront" idi. 1990 yılında Video Toaster programı resmi
olarak duyuruldu, bu paket Lightwave 3D yazılımını da içeriyordu, ve
sistem Commodore Amiga bilgisayarlarda çalışıyordu. 1994 ten sonra
Lightwave tek bir yazılım olarak sunulmaya başladı. Şu anda hem Mac OS
X hemde e Windows'ta çalışan versiyonu bulunmaktadır. LightWave;
Titanic, Sin City, Star Trek VI - X, 300 spartans ve Star Wars gibi
filmlerde özel efekt için kullanıldı.

NewTek ve LightWave 1993'den beri Emmy ödülü kazanmaktadır, 10. ve 11. ödüllerini 2004 yılında kazandı.

[You must be registered and logged in to see this image.]

300 Spartalı filmi - Lightwave ile yapıldı

MODO

Lightwave yazılımını üreten çekirdek kadro tarafından
hazırlanmıştır. 2001 yılında NewTek firması ile bu gurup arasında
ayrılık oluşmuş ve programcıların bir kısmı ayrılarak Luxology isimli
firmayı kurmuşlardır. firmanın önde gelen programcılarının çoğu bu
sırada Newtek'den ayrılmıştır. (lightwave'in kurucuları olan Allen
Hastings ve Stuart Ferguson dahil) Üç yıldan fazla süren geliştirme
döneminden sonra siggraph 2004 te Modo duyuruldu. 2005 yılında birçok
firma modo'yu benimsemişti, aynı yıl duyurulan modo 201 versiyonu 3D
ortamında boyama yapabiliyordu (Zbrush şeklinde) , Lightwave gibi
multilayer texture blending (çok katmanlı malzeme kaynaştırma) özelliği
bulunuyordu. 2006 yılında Apple tarafından bu yazılım için tasarım
ödülü verildi. sinema sektöründe; Stealth ve Ant Bully filmlerinin
yapım aşamasında modo kullanıldı.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Modo - Gerçekçi Render

Softimage XSI

www.softimage.com


Softimage 1986 yılında Daniel Langlois tarafından kuruldu. Langlois
animasyon filmleri yapmak istiyordu fakat mevcut teknoloji onu memnun
etmiyordu. o sırada piyasadaki yazılımlar daha çok bilgisayar
mühendisleri için yapılmış gibiydi ve ihtiyaçlarını karşılamıyordu.
Böylece 3D animasyon yazılımı hazırlamak üzere bir firma kurdu. 1987
yılında Langlois ve mühendis arkadaşları Richard Mercille ve Laurent
Lauzon ,3D yazılımını hazırlamak için çalışmaya başladılar. "Creative
Environment 1.0" ilk defa SIGGRAPH 88 ' de duyuruldu. ilk defa 3d
araçları tek paketteydi (Model, animasyon ve render).

Daha sonraki yıllarda bu yazılım daha da gelişerek yeni araçlarla donatıldı. 1990 yılında yazılım 65.000
dolara bir SGI bilgisayarla birlikte satılıyordu. 1992 yılında "Eddie"
yazılımının alınması ile gelişmiş efekt teknolojisi ve compositing
araçları elde edilmiş oldu. aynı yıl bu yazılım plugin geliştiriciler
için açık hale getirildi. 1993'da Softimage ve mental images arasındaki
anlaşma ile yazılım yeni bir render motoru edinmiş oldu. 1994 yılında
Softimage firması Microsoft 'a dahil oldu. Oyun sektörünü hedefleyen
yeni araçlarla donatıldı. 1995 yılında Irix ve Windows NT sürümü
sunuldu. Creative Environment adı değişerek Softimage|3D haline geldi.
Firmanın önemli üyelerinden olan Char Davies 1997 yılında firmadan
ayrıldı. Langlois 1998 yılında bilim ve mühendislik ödülü aldı (Academy
of Motion Pictures Arts and Sciences). sonraki yıl program 3.5
versiyonu ile duyuruldu. Softimage çözüm paketleri ile kullanıcıya
resim işleme, ses düzenleme ve birçok özel efekt imkanını tek bir
ortamda sundu. 1998 yılında Avid firması Softimage ile birleşti. iki
firma birlikte çalışarak dijital artistler için yeni nesil araçlar
geliştirdi. 2000 yılında Motion Factory firması alındı. 2001 yılında
Softimage, Microsoft ile anlaşması sonucu XBOX oyun sistemi araçlarına
dahil oldu ve Linux desteği duyuruldu.

Softimage ürünleri birçok firma tarafından çeşitli projelerde
kullanıldı , Industrial Light and Magic(ILM), Digital Domain, Sega,
Nintendo, ve Sony firmaları tarafından kullanıldı. Birçok film ve oyun
için Softimage kullanıldı ; Jurassic Park, Titanic, The Matrix, Men in
Black, Star Wars – the Phantom Menace, Gladiator, Harry Potter, AI:
Artificial Intelligence, Pearl Harbor, Queen of the Damned bunların
meşhur olanlarıdır.

[You must be registered and logged in to see this image.]

300 Spartalı filminden bir sahne - Softimage XSI ile yapıldı

HOUDINI


http://www.sidefx.com

1987 yılında Side Efects firması Kim Davidson ve Greg Hermanovic
tarafından kuruldu. Animasyon yönetmeni ve programcı olan bu ikili yeni
bir 3D yazılım paketi üzerinde çalıştı. PRISMS isimli bu yazılım
prosedural 2D - 3D modelleme ve animasyon üzerine kuruluydu. Yazılımın
temelleri daha önceki işverenleri olan Omnibus isimli firmadan
alınmıştı. Omnibus firması 1987 de iflas edince bu ekip PRISMS 3D
yazılımını geliştirmeye devam etti. Hermanovic, prosedural modelleme ve
morph sisteminin arkasındaki esas adamdı. 2000 yılında özel efektler
için Derivative firmasını kurdu . Davidson ise 1992 de Catapult yapım
isimli firmayı kurdu, bu firma karakter animasyon dalında hizmet
veriyordu.

PRISMS yazılımı 80 ve 90 lı yıllarda birçok filmde kullanıldı: Apollo 13; Twister; The Fifth Element (Beşinci güç), Independence Day ve Titanic, son ikisi en iyi görsel efekt dalında akademi ödülü aldı. 1998 yılına kadar firma Prisms yazılımını geliştirmeye devam etti.
Siggraph 1996'da Side Effects firması yeni bir yazılım duyurdu. Houdini:
önceki yazılıma göre daha gelişmiş ve kullanıcı dostuydu. Bu yeni
yazılım sonraki yıllarda birçok ödül aldı. Film, sinema ve oyun
sektöründe kullanıldı : Fight Club, Hollow Man , X-Men , ayrıca Akademi
ödüllü : What Dreams May Come ve Matrix. 1998'de
geliştirdikleri yazılım teknolojisi için teknik başarı ödülü aldılar (
Academy of Motion Pictures Arts and Sciences). programın Linux ve
MacOS-X versiyonu bulunmaktadır. Houdini mimarisi ile diğer
yazılımlardan önemli farklar gösterir. çünkü diğerlerinde ileri seviye
işlemler için formül kullanılırken, Houdini ile öncelikle formüller
öğrenilmeye başlanır. Houdini'nin gücü de buradan gelir.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Spider Man 3 - Kum adam Houdini ile yapıldı

Cinema 4D

www.maxon.net

1985 yılında Almanyada üç öğrenci ilk bilgisayarlarını almıştı.
Harald Egel, Uwe Bartels ve Harald Schneider, bu bilgisayarın adı ATARI
ST idi. Bu makine onların ufkunu açıp yeni fırsatlar oluşturdu. Bu
dönemde Atari makinesi üzerinde çalışan temel programlama dili hakkında
kitap yazdılar ve üniversite öğrencilikleri devam ederken aynı zamanda
bilgisayar üzerine kendi dergilerini de çıkardılar. 1986 da
başladıkları bu yolda Almanya, Avusturya ve isviçrenin en çok satan
aylık Amiga dergisini çıkardılar. Bu dergi yazılımlarını dağıtmalarını
kolaylaştırdı. Kurdukları Maxon bilgisayar firması 1987 de Amiga ve
Atari için yazılım üretmeye başladı. Maxon 80'li yılların sonunda
50'den fazla yazılım üretmişti.

1991 yılında Losch kardeşler ve Maxon bir araya geldi. iki yıl
çalışmadan sonra Cinema 4D ilk verisyonu ile piyasaya çıktı. Avrupada
ilginin artması ile bu yazılım firmanın en önemli ürünü haline geldi.
1996 da Windows ve Macintosh işletim sistemleri için destek verdiler.
1998 de Cinema 4D Amerika pazarına açıldı ve büyük ses getirdi. 2000
yılında Nemetschek firması(allplan cad yazılımı
üreticisi) Maxon'un %70 hissesini satın aldı. Bu firma Mimari Cad
alanında hizmet veriyordu ve CAD modelleri için yüksek kaliteli render
elde etmek istiyordu. 2000 yılı Mart ayında Maxon CINEMA 4D XL 6.0
versiyonunu duyurdu. Aynı yıl BodyPaint 3D yazılımının ilk versiyonunu
çıkadılar.
9. versiyonu çıktığında ise ilk 64 bit desteği veren yazılım oldu.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Hulk - bu filmde Cinema 4D ve Body paint kullanıldı

Blender

www.blender.org

Ton Roosendaal 1988 yılında Hollanda'da NeoGeo Animasyon
studyosunu kurdu. NeoGeo Kısa sürede ülkenin en büyük 3D animasyon
firması haline geldi. Birçok ödül kazandı. Bir süre sonra NeoGeo
yazılımı üzerinde yaptıkları incelemelerde yeniden yazılmasına karar
verdiler. 1995 te program yeniden sıfırdan yazmaya başlandı ve adı
Blender olarak değişti. Daha sonra 1998 de programı geliştirmek ve daha
iyi pazar hedeflemek için yeni bir firma kuran Roosendaal firmaya Not a
Number (NaN) adını verdi. Bu 3d programı tüm işletim sistemlerinde
çalışacaktı. Blender'in Siggraph 1999'da ilk duyurulması çok güzel
tepkiler verdi ve firma sermayesini yükselterek bünyesine 50 kişilik
yeni çalışan ekledi. 2000 yılında blender 2. sürümü çıktı, bu sürümde
bütünleşik oyun motoru da bulunmaktaydı. bu yılın sonunda kayıtlı
blender kullanıcısı sayısı 250 000 'i geçmişti. Maalesef firmanın
başarıları ve edindiği fırsatlar ile pazardaki beklentileri uyuşmadı ve
firma küçüldü. 2001 yılında Blender Publisher sürümü çıktığında bu ürün
web tabanlı etkileşimli 3D alanını hedefliyordu. Satışların umut kırıcı
olması ve ekonomik sorunlar sebebi ile firma yatırımcıları tüm
işlemleri durdurma kararı aldı. bu karar Blender'in geliştirilmesini de
durduracaktı.

Kullanıcı guruplarından gelen övgüler ve müşterilerden gelen üzüntü
mesajları Blender'i unutulup gitmekten kurtardı. 2002 , Mart ayında Ton
Roosendaal kar amaçlı olmayan Blender derneğini kurdu. Bu kurumun amacı
yazılımı açık kaynak kodlu olarak sürdürmeyi sağlamak ve bu konuda
destek yolları aramaktı. NaN firmasından ayrılan katılımcılar ve
gönüllüler ile "Free Blender" adı ile yeni bir hareket başlattılar.
Herkesi şaşırtan şekilde firma yedi haftada 100.000 euro gibi bir
hedefe ulaştı. Blender GNU lisansı ile 2002 Ekim ayında resmi
olarak duyuruldu. sürekli geri besleme ve kullanım ile hergün daha üst
seviye bir yazılım haline dönüştü. Blender derneği , bir proje
başlatarak önde gelen artistler tarafından kısa filmler hazırlanmasına
karar verdi. Bu proje "Project Orange" adı ile 2005 yılında
faaliyete geçti. ve dünya tarafından iyi bilinen "Filin
rüyası"(Elephants Dream) ortaya çıktı. Kullanılan araçlar ve ürün açık
lisans olarak sunuldu. ilk projenin başarısından sonra Ton Roosendaal
2007 yılında "Blender Enstitüsü"nü kurdu. 2008 yılında "Big Buck Bunny"
isimli film bu kurumda tamamlandı. Şu sıralar açık kodlu oyun olan
"Apricot" üzerinde çalışılmaktadır.

[You must be registered and logged in to see this image.]

kullanması ve izlemesi bedava, izleyin - blender

Özet

Yukarıda 300 spartalı filmini üç ayrı yazılımda da örnek resim
olarak görüyorsunuz. ilgili yazılımların web sayfasına bakarsanız "300
spartalı filminde bizim yazılım kullanıldı" diyerek övündüklerini
görürsünüz. fakat gözden kaçırdıkları nokta şudur: filmleri yazılımlar üretmez, insanlar üretir.
Yazılımlar sadece araçtır. filmde çok fazla görsel efekt olduğu için
birçok stüdyo aynı anda bu filmin yapımına katıldı. dolayısı ile farklı
program kullanan uzmanlar bu filmde çalıştı. böylece birçok yazılım bu
filmde kullanılmış oldu.

Özellikle blender'in hikayesine bakarsanız " Önde gelen Cg
artistleri toplayıp sadece blender ile bir film yapılması için proje
başlatmışlar" , Bunu düşünün; kişi sadece yazılımı öğrenmekle
kalmayacak bu yazılımla modelleme yapacak ve ekiple birlikte film
hazırlayacak (yaptıkları filmleri buradan
görebilirsiniz), bu film için sadece araçları öğrenmesi yeterli
olmayacaktır, tüm özellikleri ile verimli olarak kullanması
gerekecektir. Demekki bir yazılımda uzmanlaşana kadar çalıştıktan sonra
öğrendiğimiz teknikler ile başka herhangi bir yazılımı fazla
zorlanmadan öğrenmemiz mümkün olacaktır. Fakat bir yazılıma başladıktan
sonra belirli bir olgunluğa ulaşmadan farklı bir yazılıma geçmeniz size
zaman kaybettirir ve ikisini yarım bilmek sizi uzman yapmaz. O zaman
hangi yazılımla başlayacağınızı iyi seçmeniz gerekiyor. daha önemlisi kullanım amacınızı iyi seçmeniz gerekiyor.

[You must be registered and logged in to see this image.]

300 Spartalı - Şaka değil gerçekten de bu filmde üç farklı 3D yazılımı da kullanıldı, Composit yazılımlarının hepsinin kullanıldığnı söylemeye gerek yok heralde, After effects, Flint, Nuke, inferno...

Kaynaklar : Bu programların web sitesindeki tarih bölümünden ve ingilizce Wikipedia içersinden harmanlanmıştır.

09.07.2008 Salı
Necmi Demirkeser
Teknik Öğretmen





Ekleyen: drekon]